Το έτος των περικοπών

Τι προβλέπει ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2011

Το έτος των περικοπών

Ψαλίδι σε στεγαστικά σχέδια και σε χορηγίες, επιβολή ΦΠΑ σε τρόφιμα και φάρμακα, λιγότερα χρήματα στον ΚΟΤ, αλλά το σύνολο των δαπανών θα αυξηθεί κατά 2,7% στα 8,86 δις ευρώ
Μέσα από περικοπές δαπανών και επιβολή φορολογιών περνά η εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών, όπως προκύπτει από τον νέο κρατικό προϋπολογισμό, ο οποίος κατατίθεται σήμερα για έγκριση ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου.
Εντούτοις, ο «προϋπολογισμός περικοπών», όπως μπορεί να χαρακτηριστεί ο κρατικός προϋπολογισμός του 2011, τον οποίο εξασφάλισε ο «Π», ο τρίτος που ετοιμάζει η παρούσα Κυβέρνηση, παρά τα μέτρα περισυλλογής που περιλαμβάνει προβλέπει αύξηση των κρατικών δαπανών κατά 2,7% που θα ανέλθουν στα 8,86 δις ευρώ. Στο ίδιο ποσοστό περίπου αναμένεται να είναι και η αύξηση των κρατικών εσόδων το 2011, αφού, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, εξαιρουμένων των δανείων, θα ανέλθουν στα 5,88 δις ευρώ, αυξημένα κατά 2,8% συγκριτικά με φέτος. Το Υπουργικό αναμένεται πάντως σήμερα να ανάψει το πράσινο φως στον υπουργό Οικονομικών για κατάθεση του προϋπολογισμού στη Βουλή, αλλά και για κατάθεση στο Κοινοβούλιο και νομοσχεδίου για εισαγωγή από την πρωτοχρονιά του 2011 ΦΠΑ σε τρόφιμα και φάρμακα με στόχο τη μείωση του ελλείμματος.
Κόβουν δαπάνες
Όπως προκύπτει από το προσχέδιο του προϋπολογισμού, το υπουργείο Οικονομικών επιδιώκει μέσα από αυτόν να εντοπίσει επιπρόσθετα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης ύψους 170 εκατ. ευρώ. Η αναγκαιότητα αυτή προέκυψε μετά που η κυπριακή οικονομία τέθηκε υπό επιτήρηση και ένας από τους πρώτους όρους που επιβλήθηκαν ήταν μείωση του αρχικά προϋπολογιζόμενου δημοσιονομικού ελλείμματος για το 2011 από 5,4% στο 4,5% του ΑΕΠ.
Στον προϋπολογισμό, όπως αναφέρθηκε, αν και προβλέπεται η επιβολή ΦΠΑ σε τρόφιμα και φάρμακα και καταγράφονται μια σειρά από άλλα μέτρα, όπως περικοπές δαπανών σε στεγαστικά σχέδια και μείωση της χορηγίας του ΚΟΤ (βλέπε άλλη στήλη), δεν διευκρινίζονται όλες οι ενέργειες οι οποίες θα ληφθούν για μείωση του ελλείμματος στο 4,5% . Εντούτοις, είναι αξιοσημείωτη στον νέο προϋπολογισμό η πρόθεση διόρθωσης του «λάθους» που καταγράφηκε στον πρώτο προϋπολογισμό της Κυβέρνησης Χριστόφια αναφορικά με την αύξηση των επιδομάτων των ανώτατων δημοσίων υπαλλήλων, θέμα με το οποίο ο «Π» ασχολήθηκε. Σύμφωνα με το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, αν και το επίδομα των 1.500 ευρώ το μήνα δεν θα καταργηθεί, σε περίπτωση που περάσει η τροποποίηση που προωθείται, δεν θα συνυπολογίζεται για τον καθορισμό της σύνταξης και του εφάπαξ ποσού που θα λαμβάνουν.

Αυξάνεται το χρέος
Πάντως, ακόμη και με τη λήψη των επιπρόσθετων μέτρων, το δημόσιο χρέος της Κύπρου θα συνεχίσει να αυξάνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ. Συγκεκριμένα, με έλλειμμα 806 εκατ. ευρώ (4,5% του ΑΕΠ) το 2011, θα αυξηθεί στα 11,34 δις ευρώ που αντιστοιχεί στο 63,3% του ΑΕΠ και θα επανέλθει στα επίπεδα που ήταν το 2006. Υπενθυμίζεται ότι η έκρηξη των δημοσίων εσόδων την τριετία 2006-2008 οδήγησε το δημόσιο χρέος μόλις στο 48,4% του ΑΕΠ.
Ανελαστικό κράτος
Στο μεταξύ, παρά τις επαλειμμένες δηλώσεις από εκπροσώπους της Κυβέρνησης, και κάποια μέτρα που λαμβάνονται για μια πιο ορθολογιστική κατανομή των κρατικών δαπανών αυτό δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται. Το σύνολο των κρατικών δαπανών αναμένεται παρά τα μέτρα περισυλλογής να αυξηθεί κατά 2,7% στα 8,86 δις ευρώ. Αυτό, όμως, που προκαλεί εντύπωση είναι η αύξηση των λειτουργικών εξόδων της κρατικής μηχανής, σε βάρος μάλλον της ανάπτυξης.
Όπως παρουσιάζονται στον νέο προϋπολογισμό και στο μεσοπρόσθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο (ΜΔΠ) για την περίοδο 2011- 2013, που επίσης κατατίθεται σήμερα στο Υπουργικό, οι τακτικές δαπάνες της δημόσιας υπηρεσίας από 5,57 δις ευρώ το 2010 θα ανέλθουν στα 6,0 δις το 2013. Δηλαδή, από το 63,9% των συνολικών δαπανών που είναι φέτος θα αυξηθεί στο 66,8%. Αντίθετα, οι αναπτυξιακές δαπάνες θα μειωθούν ακόμη και σε απόλυτους αριθμούς από 1,24 δις ευρώ φέτος στα 1,12 δις το 2013. Ως ποσοστό προς το σύνολο των δαπανών τα ποσά αυτά ανέρχονται στο 14,2% και 12,5%, αντίστοιχα. Δηλαδή, μεταφέρονται πόροι από τα αναπτυξιακά μέτρα στις τακτικές δαπάνες.

Ανάκαμψη εσόδων
Σύμφωνα με τον νέο προϋπολογισμό, το υπ. Οικονομικών «ποντάρει» σε μεγάλο βαθμό και στην οικονομική ανάκαμψη μέσω της οποίας ευελπιστεί να αντλήσει περισσότερα φορολογικά έσοδα και να περιορίσει το έλλειμμα. Το υπουργείο προβλέπει, συγκεκριμένα, ότι η οικονομία θα τρέξει το 2011 με ρυθμό 1,5% σε σχέση με 0,5% φέτος, ανεβάζοντας το ΑΕΠ της Κύπρου στα 17,9 δις ευρώ. Έτσι, εξαιρουμένων των δανείων, το προσχέδιο προϋπολογισμού προβλέπει για το 2011 έσοδα 5,88 δις ευρώ, 2,8% περισσότερα από φέτος. Στο προσχέδιο, γίνεται εκτίμηση ότι τα φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν κατά 6,7% στα 5,02 δις ευρώ, με τον ΦΠΑ να καταγράφει τη μεγαλύτερη επιτάχυνση (10,7%). Η επιτάχυνση της οικονομίας αναμένεται να μειώσει και την ανεργία από το 7% που προβλέπεται φέτος στο 6,5% το 2011. Η ανάκαμψη της οικονομίας θα έχει, πάντως, και ένα αρνητικό στοιχείο, που είναι η διατήρηση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (ΛΤΣ) σε υψηλά επίπεδα.
Ψαλίδι 47 εκατ. ευρώ σε προτεινόμενες δαπάνες αρκετών Υπουργείων και επιβολή ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου σε φάρμακα και τρόφιμα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ο προϋπολογισμός του 2011, με στόχο την εξεύρεση 170 εκατ. ευρώ για περιορισμό του ελλείμματος στο 4,5% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τον προτεινόμενο προϋπολογισμό, αλλά και το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο, χωρίς τη λήψη οποιωνδήποτε νέων δημοσιονομικών μέτρων, το έλλειμμα προϋπολογίζεται το 2011 να περιορισθεί στο 5,4 % του ΑΕΠ. Η δέσμευσή μας προς την ΕΕ είναι για μείωση του στο 4,5%. Η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 4,5%, όπως παραδέχεται και το υπουργείο Οικονομικών, προϋποθέτει την υιοθέτηση πρόσθετων μέτρων με συνολική ετήσια δημοσιονομική επίπτωση της τάξης των 170 εκατ. ευρώ για το 2011. Ως εκ τούτου, προσθέτει, θα πρέπει να εξευρεθούν πρόσθετα μέτρα, είτε μέσω της μείωσης των προτεινόμενων πιστώσεων του προϋπολογισμού του 2011 ή/και της προώθησης φορολογικών μέτρων που να επιτυγχάνουν την επιδιωκόμενη διόρθωση. Τα πιθανά μέτρα που μπορούν να προωθηθούν ταυτόχρονα με την κατάθεση του προϋπολογισμού στη Βουλή, σύμφωνα με την πρόταση του υπουργείου Οικονομικών, είναι τα εξής:
*Εισαγωγή του μειωμένου συντελεστή φόρου προστιθέμενης αξίας 5% στα τρόφιμα και φάρμακα από την 1η Ιανουαρίου 2011. Το υπουργείο υπολογίζει ετήσια έσοδα 60 εκατ. ευρώ από την επιβολή ΦΠΑ σε τρόφιμα και φάρμακα και σημειώνει πως η εισαγωγή φόρου προστιθέμενης αξίας αποτελεί και υποχρέωσή μας έναντι της ΕΕ.
*'Αλλα δημοσιονομικά μέτρα, τα οποία δεν διευκρινίζονται. Τα μέτρα αυτά, όμως, υπολογίζεται ότι θα πρέπει να έχουν δημοσιονομική επίπτωσης της τάξης των 63 εκατ. ευρώ.

Κόβουν 47 εκατ. ευρώ
Πέραν της επιβολής ΦΠΑ και των «άλλων δημοσιονομικών μέτρων», η εξεύρεση των 170 εκατ. ευρώ θα επιτευχθεί και με μείωση κατά 47 εκατ. ευρώ προτεινόμενων δαπανών του 2011. Σύμφωνα με την πρόταση/εισήγηση του υπουργείου Οικονομικών, που καλείται σήμερα να εγκρίνει το Υπουργικό, η μείωση των προτεινόμενων δαπανών του προϋπολογισμού του 2011 κατά 47 εκατ. ευρώ θα γίνει ως ακολούθως:
*Κατάργηση της συνταξιμότητας του επιδόματος παραστάσεως των ανωτάτων κρατικών υπαλλήλων μέσω του προϋπολογισμού του 2011.
*Μείωση των προτεινόμενων πιστώσεων για τα μέτρα στήριξης γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων του υπουργείου Γεωργίας από 3 εκατ. ευρώ σε 1 εκατ. ευρώ.
*Μείωση των προτεινόμενων πιστώσεων για τη χορηγία του Ινστιτούτου Κύπρου του γραφείου Προγραμματισμού από 8 εκατ. ευρώ σε 3 εκατ. ευρώ.
*Μείωση των προτεινόμενων πιστώσεων για το κτηριολογικό πρόγραμμα του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού από 81 εκατ. ευρώ σε 75 εκατ. ευρώ.
*Μείωση των προτεινόμενων πιστώσεων για τα στεγαστικά σχέδια του υπουργείου Εσωτερικών από 97 εκατ. ευρώ σε 87 εκατ. ευρώ.
*Μείωση των προτεινόμενων πιστώσεων για τη χορηγία του ΚΟΤ του υπουργείου Οικονομικών από 70 εκατ. ευρώ σε 60 εκατ. ευρώ.
*Μείωση των προτεινόμενων πιστώσεων για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού από 5 εκατ. ευρώ σε 1 εκατ. ευρώ (επιχορήγηση αγοράς φορητού υπολογιστή στους μαθητές Β΄ Γυμνασίου).
*Μείωση των προτεινόμενων πιστώσεων του υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων κατά 10 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα, εξάλλου, με το ΜΔΠ, ανάγκη για γενναία μείωση δαπανών θα προκύψει και το 2012 σε μια σειρά από υπουργεία, με τη μεγαλύτερη να αφορά τις τακτικές δαπάνες του υπουργείου Εργασίας, όπου προβλέπεται μείωση κατά 65 εκατ. ευρώ το 2012 σε σχέση με το 2011.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ, ΑΔΑΜΟΣ ΑΔΑΜΟΥ
πηγή: http://www.politis-news.com